Zo'n 95% van de verdwijningszaken die de Cel Vermiste Personen van de Federale Politie jaarlijks behandelt, wordt opgelost. Toch blijven er helaas ook verdwijningszaken over die niet opgelost geraken. Achter al die verdwijningen gaan families schuil die met onbeantwoorde vragen blijven zitten. Daarom lanceerde de cel 'Operatie Kerkhof': een grootschalige zoektocht naar antwoorden in, vaak gedateerde, verdwijningszaken.
Losse eindjes
De dossiers die naar boven komen in het kader van Operatie Kerkhof dateren vaak al van vóór de oprichting van de Cel Vermiste Personen in 1995. Toch wil de eenheid de oudere dossiers niet door de papierversnipperaar halen. Het doel van de operatie is om losse eindjes aan elkaar te knopen en nabestaanden nog de antwoorden te kunnen geven waar ze recht op hebben.
Die 'losse eindjes' kunnen verschillende vormen aannemen. Enerzijds zijn er de openstaande verdwijningsdossiers zelf. Veel van deze dossiers zijn veilig opgeborgen in de archieven van de Cel Vermiste Personen, maar het team is er zich ook van bewust dat ze wellicht zaken missen. Dossiers die dateren van voor de oprichting van de cel, of die na jaren stilstand om privacyredenen noodgedwongen uit de politiedatabanken moesten worden verwijderd, zijn mogelijks niet (meer) gekend bij de politiediensten. Anderzijds zijn er ook heel wat lichamen en lichaamsdelen die door de jaren heen gevonden werden in ons land, maar waarop nooit een naam kon worden geplakt.
Door met Operatie Kerkhof verder te werken op zowel de openstaande verdwijningszaken als de ongeïdentificeerde lichamen, hoopt de cel een aantal eindjes aan elkaar te kunnen knopen en zo tot een doorbraak te komen. In drie dossiers lukte dat al: drie lichamen kregen opnieuw een naam, en de nabestaanden eindelijk een antwoord.
Drie manieren waarop u kan helpen
- In de provincie West-Vlaanderen loopt Operatie Kerkhof al op volle kracht. Ongeïdentificeerde lichamen werden er in kaart gebracht. Vandaag publiceert de Federale Politie, op vraag van het parket van West-Vlaanderen, 15 opsporingsberichten op haar website waarin ze gelooft dat tips of aanwijzingen nog voor vooruitgang in het dossier zouden kunnen zorgen. Van robotfoto's tot tattoos en van werkkledij tot opvallende juwelen: neem zeker een kijkje in deze opsporingsberichten. Wie weet herkent u een item dat de speurders verder zou kunnen leiden.
- Wanneer een lichaam (of lichaamsdelen) in België aangetroffen wordt en niet geïdentificeerd kan worden, wordt het begraven in de gemeente waar het werd aangetroffen. Op begraafplaatsen doorheen het hele land liggen zo anonieme lichamen, waarvan vaak (nog) geen DNA-stalen werden genomen. In het kader van Operatie Kerkhof roept de Cel Vermiste Personen begraafplaatsen, gemeentebesturen en lokale politiezones op om hen te contacteren als er niet-geïdentificeerde lichamen begraven liggen in hun gemeente. De cel zorgt er dan, in samenwerking met onder andere de Civiele Bescherming en een aantal forensisch experten, voor dat deze lichamen opgegraven worden en er stalen genomen worden. Lichamen worden immers na een bepaalde tijd uit hun graf verwijderd en vernietigd, waarmee mogelijks cruciale informatie verloren gaat. Het DNA van deze anonieme lichamen zou jaren later nog een antwoord kunnen bieden in een verdwijningsdossier.
- Ten slotte vraagt de Cel Vermiste Personen aan mensen die iemand kennen in hun familie, vrienden- of kennissenkring die lang geleden verdwenen is, en waarvan u twijfelt of de zaak nog gekend is door de politiediensten, om dit te melden via opsporingen@police.belgium.eu. Vooral in verdwijningsdossiers van voor de oprichting van de Cel Vermiste Personen (1995 en ouder) kan deze informatie belangrijk zijn.
In de eerste fase focuste Operatie Kerkhof op de provincie West-Vlaanderen voor het opgraven van ongeïdentificeerde lichamen. In de toekomst zal deze oefening ook gebeuren in de andere provincies van ons land. De Cel Vermiste Personen werkt voor dit project samen met heel wat partners, waaronder de gemeenten, begraafplaatsen en lokale politiezones, verschillende eenheden van de Federale Politie, waaronder de dienst Opsporingsberichten en het DVI-team, de Civiele Bescherming, het Openbaar Ministerie, forensisch experten, het Agentschap Onroerend Erfgoed, …
Regelmatig dragen nieuwe partners hun steentje bij aan dit project. De cel wil iedereen die – op welke manier dan ook – bijdraagt aan Operatie Kerkhof graag bedanken. Hopelijk kunnen we samen antwoorden bezorgen aan families die al jaren met vragen zitten.